Kampania prezydencka

Kandydaci w mediach [28.04–04.05]. Kandydaci w ogniu krytyki. Debata, fałszywe informacje i antyukraińska propaganda Brauna

Najważniejsze informacje

 

  • W ubiegłym tygodniu najbardziej medialnymi kandydatami byli Rafał Trzaskowski oraz Karol Nawrocki. Obaj nie uniknęli negatywnych komentarzy na swój temat. Trzaskowskiego krytykowano za zmianę poglądów i za wyparcie się znajomości z marszałek województwa łódzkiego. Z kolei Nawrocki był atakowany za wizytę w USA i „donoszenie” na Polskę.
  •  

  • O 67 proc. wzrosła łączna wartość zasięgu przekazów mediowych na temat analizowanych kandydatów w porównaniu do ubiegłego tygodnia. Tak wyraźny skok to przede wszystkim efekt debaty zorganizowanej przez redakcję „Super Expressu”.
  •  

  • W czasie debaty „Super Expressu” kandydaci mijali się z prawdą w sprawie migracji. Mentzen po raz kolejny manipulował faktami na temat Centrów Integracji Cudzoziemców – twierdził, że są one przeznaczone dla nielegalnych imigrantów. Trzaskowski z kolei fałszywie przypisywał sobie zasługi związane z rzekomymi zmianami przepisów unijnego paktu migracyjnego – na korzyść Polski.
  •  

  • W mediach społecznościowych na kontach własnych najbardziej angażujące były wpisy Sławomira Mentzena, a w drugiej kolejności – Grzegorza Brauna. Polityk Konfederacji Korony Polskiej zdjął ukraińską flagę z Urzędu Miasta w Białej Podlaskiej, a materiały wideo dotyczące tych wydarzeń wykorzystał do wzmacniania antyukraińskich nastrojów.

 

Pozycja lidera utrzymana. Trzaskowski z największym zasięgiem

 

Rafał Trzaskowski po raz kolejny okazał się najbardziej medialnym kandydatem na prezydenta. Według danych Instytutu Monitorowania Mediów (IMM) w okresie od 28 kwietnia do 4 maja 2025 roku materiały dotyczące polityka Koalicji Obywatelskiej osiągnęły łączny zasięg 686 mln kontaktów we wszystkich typach mediów, co oznacza, że statystyczna osoba w wieku powyżej 15 lat miała kontakt z informacją na temat tego kandydata ponad 21 razy.

Kandydaci - zasięg vs uśrednione wyniki sondażowe (28.04-04.05.2025)

Największy zasięg informacji na temat prezydenta Warszawy odnotowano w telewizji (246 mln kontaktów). Niewiele niższy rezultat osiągnęły wiadomości o Trzaskowskim w mediach społecznościowych – 228 milionów kontaktów.

Kandydaci - zasięg na przestrzeni czasu (28.04-04.05.2025)

Warto zaznaczyć, że spośród informacji o wszystkich kandydatach to wzmianki o prezydencie Warszawy miały największy zasięg w social mediach, co było normą również w poprzednich trzech tygodniach (np. 1, 2, 3).

Kandydaci - zasięg wg rodzaju mediów (28.04-04.05.2025)

 

Status quo na niższych miejscach podium

 

Na drugie miejsce powrócił Karol Nawrocki. Informacje na jego temat osiągnęły 638 mln kontaktów z przekazem, do czego w największym stopniu przyczyniła się telewizja (300 mln kontaktów z przekazem).

 

Na najniższym stopniu podium znalazł się Szymon Hołownia z łącznym zasięgiem na poziomie 358 mln kontaktów z przekazem. Niewiele mniejszy zasięg miały informacje na temat Sławomira Mentzena (342 mln kontaktów z przekazem), który utrzymuje czwartą pozycję.

 

Podczas gdy w zestawieniu medialności kandydatów miejsce Trzaskowskiego i Nawrockiego odpowiada ich pozycji w sondażach, inaczej jest w przypadku Hołowni i Mentzena. Ten drugi zajmuje wyższe miejsce w sondażach, niż wskazywałaby na to jego medialność.

 

Warto również zwrócić uwagę, że piąta w kolejności Magdalena Biejat (294 mln kontaktów z przekazem) miała dwukrotnie większy zasięg niż inny kandydat lewicowy – Adrian Zandberg (138 mln kontaktów z przekazem).

 

„Chlebodawca Małgorzaty Trzaskowskiej”

 

W kontekście prezydenta Warszawy stosunkowo często przewijały się negatywnie określania, np. „chlebodawca Małgorzaty Trzaskowskiej”. Pojawiły się one po tym, jak Kanał Zero wyemitował materiał o zatrudnieniu żony Rafała Trzaskowskiego w firmie powołanej przez fundację powiązanej z inną fundacją, która atakuje w internecie PiS.

Rafał Trzaskowski chmura słów (28.04-04.05.2025)

W mediach budził zainteresowanie związany z Trzaskowskim, dotyczący „przyjmowania nielegalnych migrantów”. Stało się tak za sprawą debaty „Super Expressu” i pytania, jakie zadał kandydatowi KO Sławomir Mentzen.

 

Polityk Konfederacji pokazał pismo Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego skierowane do samorządów. W dokumencie poruszono temat możliwych konsekwencji sprzeciwu wobec budowy Centrów Integracji Cudzoziemców.

 

Rafał Trzaskowski odpowiedział, że sprawa nie dotyczy jego kompetencji, ponieważ „nie jest z Łodzi”. Po debacie politycy Konfederacji i PiS udostępniali wspólne zdjęcie kandydata KO i marszałek woj. łódzkiego (1, 2).

 

Wizyta Nawrockiego w USA okazją do politycznego ataku

 

Również w przypadku kandydata popieranego przez PiS nie zabrakło przekazu negatywnego. Głównym wydarzeniem medialnym dla Nawrockiego okazała się wizyta w Białym Domu, gdzie kandydat spotkał się z Donaldem Trumpem przy okazji Narodowego Dnia Modlitwy.

 

Politycy obozu rządzącego krytykowali w mediach społecznościowych Nawrockiego za „donoszenie na Polskę”. Na portalu X powstał specjalny haszhtag #KolonialneTraktowanie, w którego promocję zaangażował się Roman Giertych. 2 maja haszhtag ten znalazł się wśród pięciu najpopularniejszych tego dnia.

Karol Nawrocki chmura słów (28.04-04.05.2025)

Kandydaci minęli się z prawdą podczas debaty

 

W trakcie prezydenckiej debaty „Super Expressu” kandydaci powielili liczne fałsze i manipulacje, czemu przyjrzała się redakcja portalu Konkret24. Nie jest prawdą, jak stwierdził Karol Nawrocki, że obecnie pobór do wojska jest trzykrotnie mniejszy niż za rządów PiS. Szef IPN manipulował także faktami na temat zabrania 14. emerytury przez rząd Donalda Tuska.

 

Sławomir Mentzen dopuścił się po raz kolejny manipulacji na temat Centrów Integracji Cudzoziemców. Wbrew jego słowom, nie są to miejsca tworzone dla „nielegalnych imigrantów”. Centra nie zapewniają też zakwaterowania. W wypowiedziach Artura Bartoszewicza pojawiła się spiskowa teoria dotycząca inwigilacji wszystkich obywateli przez Unię Europejską pod pretekstem nowych regulacji dotyczących zwalczania terroryzmu.

Slawomir Mentzen chmura słów (28.04-04.05.2025)

Nieprawdziwe słowa padły z ust Rafała Trzaskowskiego. Stwierdził on, że na Polsce nie ciążą żadne obowiązki związane z paktem migracyjnym, ponieważ w latach 2014–2015 wprowadził stosowny zapis do dokumentów unijnych.

 

Ustalenia z 2015 roku, gdy u władzy jeszcze był rząd PO-PSL, nie mają zastosowania do paktu migracyjnego, który przyjęto dopiero w 2023 roku. Decyzja, czy Polska zostanie uznana za kraj, który zmaga się z presją migracyjną (co mogłoby zwolnić ją z obowiązków wynikających z paktu) dopiero zapadnie.

 

Mentzen najbardziej angażuje. Tuż za nim – Braun

 

Gdyby zawęzić analizę do kanałów własnych w mediach społecznościowych, liderem był – tak jak w wielu poprzednich tygodniach (np. 1, 2, 3) – Sławomir Mentzen. Polityk Konfederacji  uzyskał ponad 15,3 mln wyświetleń na TikToku, na portalu X i na YouTubie – ponad dwukrotnie więcej niż Magdalena Biejat, zajmująca drugie miejsce (6,8 mln wyświetleń).

Kandydaci kanały własne suma wyświetleń wpisów (28.04-04.05.2025)

Różnica między Mentzenem i Biejat jest zdecydowanie mniejsza, gdy spojrzy się na samego TikToka. Polityk Konfederacji pod swoimi filmami uzyskał prawie 5,6 mln wyświetleń, a kandydatka Lewicy – ok. 5,1 mln odsłon.

Kandydaci - kanały własne – liczba publikacji kandydatów (28.04-04.05.2025)

Mentzen zyskuje zdecydowaną przewagę na portalu X, gdzie jego wpisy zyskały ponad 8,4 mln odsłon. Żaden z kandydatów nie przekroczył na tej platformie granicy 4 mln. Najbliżej był Rafał Trzaskowski (3,8 mln wyświetleń).

Kandydaci - kanały własne – analiza interakcji z wpisami (28.04-04.05.2025)

Posty Mentzena są nie tylko najbardziej zasięgowe, lecz także najbardziej angażujące. Na wspomnianych trzech platformach, a także na Facebooku i na Instagramie pod jego wpisami pojawiło się 1,5 mln interakcji (suma polubień, udostępnień i komentarzy). Drugi w tym zestawieniu był Grzegorz Braun z liczbą interakcji 986 tys., z czego 716 tys. pochodziło z Facebooka.

 

Antyukraińska propaganda i manipulacja grafikami

 

Duże zaangażowanie wśród odbiorców wzbudziły zdjęcia i nagrania, na których Grzegorz Braun zdjął ukraińską flagę z Urzędu Miasta w Białej Podlaskiej (np. 1, 2, 3, 4). We wpisach dotyczących tego wydarzenia Braun wzmacniał nastroje antyukraińskie i nawoływał do zaprzestania rzekomej „ukrainizacji” Polski.

Kandydaci - mapa medialna (28.04-04.05.2025)

Z analizy przekazów pojawiających się w mediach społecznościowych wynika, że na profilach polityków Konfederacji i PiS pojawiły się dwie grafiki, które okazały się fotomontażem. Na pierwszej widać doklejony wyborczy baner Rafała Trzaskowskiego, a obok niego ironiczny napis: „Przepraszam za baner obok”. Na drugiej widnieje wizerunek kandydata KO, rzekomo namalowany na automatycznej toalecie w Warszawie.

 

Metodologia

 

Badanie obejmuje analizę medialności kandydatów (w prasie, w radiu, w telewizji, na portalach internetowych oraz w mediach społecznościowych) oraz aktywności w ich własnych kanałach w mediach społecznościowych w okresie od 28 kwietnia do 4 maja 2025 roku. Dane dotyczące obecności medialnej kandydatów pozyskano w ramach monitoringu prowadzonego przez Instytut Monitorowania Mediów (IMM), na podstawie zasięgów wszystkich treści medialnych, rozumianego jako liczba potencjalnych kontaktów z przekazem.

 

Analiza działalności kandydatów w mediach społecznościowych (liczba postów własnych oraz wyświetlenia i interakcje pod nimi) obejmuje wyłącznie treści opublikowane w badanym okresie.

 

Raport przedstawiający medialność kandydatów na prezydenta’25 jest działalnością CSR-ową IMM na rzecz społeczeństwa obywatelskiego. Przygotowujemy wiele podobnych badań, w tym raporty „Najbardziej opiniotwórcze media” i „O tym się mówi”, a także inne badania medialności przy okazji kampanii wyborczych, które prowadzimy od 2000 roku. Analiza danych liczbowych oraz jakościowych jest przeprowadzana przez ekspertów IMM, bez finansowania zewnętrznego. W tym konkretnym projekcie, w obszarze wykrywania dezinformacji, wspiera nas Stowarzyszenie Demagog.

 

Szczegółowe informacje dotyczące zakresu monitorowanych mediów oraz innych badań CSR Instytutu Monitorowania Mediów są dostępne na stronach: www.imm.com.pl oraz www.imm.com.pl/aktualnosci, www.imm.com.pl/raporty.

 


Materiały do pobrania:

 

Więcej informacji:

 

Instytut Monitorowania Mediów:
Katarzyna Ozga
kozga@imm.com.pl
tel.: +48 698 634 594

 

Stowarzyszenie Demagog:
Aleksandra Żychska
aleksandra.zychska@demagog.org.pl
tel.: +48 608 113 123